Λυγουριό

Το Λυγουριό, που αριθμεί περίπου 3000 κατοίκους,  είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στα νότια του λόφου Άγιοι Ταξιάρχες και αγναντεύει ελεύθερα μέχρι τον Πάρνωνα και τ άλλα αρκαδικά βουνά. Αγροκτηνοτροφική περιοχή, με κατάφυτα περιβόλια, μπαξέδες και ελαιώνες είναι γνωστή για το δυναμικό της χαρακτήρα. Λατομεία εξόρυξης μαρμάρου και βιοτεχνικές μονάδες κατεργασίας  ξύλου, σιδήρου και κεραμικών καθιστούν την περιοχή σημαντικό οικονομικό παράγοντα.  Επίσης  η ενασχόληση με τον τουρισμό αποτελεί μια από τις σημαντικές δραστηριότητες των κατοίκων,  αφού τόσο η γειτνίαση με το Ιερό του Ασκληπιού όσο και η διοργάνωση του παγκόσμιου εμβέλειας θεσμού των «Επιδαύριων», συντελούν στην τουριστική ανάπτυξη του τόπου.

Ματιές στην ιστορία
Χτισμένο στα όρια του βασιλείου της αρχαίας Λήσσας, πίσω του ορθώνεται προστατευτικά το σκυθρωπό, άδεντρο, πετρόκορμο όρος Αραχναίο -“Σαπυσελάτων”-  στην αρχαιότητα. Τα ίχνη της Λήσσας χάνονται στο χρόνο. Σταδιακά κατά το μεσαίωνα η περιοχή δέχτηκε νέους πληθυσμούς και δημιουργήθηκε το Λυγουριό. Το χωριό αναφέρεται για πρώτη φορά τον 14ο αιώνα, αλλά όπως μαρτυρούν οι βυζαντινές εκκλησίες της περιοχής κατοικούταν αρκετά χρόνια πριν. Σαν ανεβείς την κορυφή του - εύκολη η ανάβαση και μοναδική η εμπειρία - μπορεί να μη βρεις υπολείμματα από την τελευταία φρυκτωρία που άναψε εκεί, σύμφωνα με το μύθο, για να δώσει το μήνυμα της πτώσης της Τροίας στις Μυκήνες, ή να μη συναντήσεις τα ίχνη των βωμών του Δία και της Ήρας, που σύμφωνα όμως με τον Παυσανία υπήρχαν εκεί και έκαναν θυσίες, ζητώντας από τους Θεούς βροχή. Το Λυγουριό συμμετείχε στην επανάσταση του 1821 και κάτοικοι του  έλαβαν μέρος στην πολιορκία του Παλαμηδίου. Η προέλευση της ονομασίας του είναι άγνωστη. Η μοναδικότητα του τοπωνυμίου, το οποίο απαντάται μόνο στην Αργολίδα και το δυσερμήνευτο έως σήμερα της προέλευσής του έχει κατά καιρούς απασχολήσει ΄Ελληνες ιστορικούς και γλωσσολόγους, αλλά και τοπικούς λόγιους και έχουν προταθεί διάφορες ετυμολογίες: κάποιες αφελείς και απλοϊκές (από τις πολλές λυγαριές, από τους Λίγυρες, από το λυγερός, από τη λιγούρα), κάποιες άλλες σοβαροφανείς ή σοβαρές χωρίς ιστορική τεκμηρίωση (από την αρχαία λέξη ελαιουργείον ή - γιατί όχι; - από το λυγκούριον ή λιγγούριον, που σημαίνει ένα είδος πολύτιμου λίθου ή ακόμα από τη λέξη λιγυρός που σημαίνει τον ευκρινή, τον ηχηρό). Μία άλλη εκδοχή είναι να προέρχεται από το «ελαιογύριον», «ελαιών γύροι», «λεγουρείον», «λιγουρίον», «Λιγουριό», αφού κυριαρχεί η ελιά στην περιοχή. Μολονότι κάποιες από τις παραπάνω ετυμολογίες φαίνεται να συγκεντρώνουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες, εντούτοις επιστημονικά καμία δεν μπορεί να θεωρηθεί ως η επίσημη εκδοχή, γιατί δεν επιβεβαιώνεται από τις ιστορικές μαρτυρίες. Η αδιάκοπη ύπαρξη του τοπωνυμίου Λυγουριό, αποδιδόμενο στην παλιά ή στη νέα θέση του οικισμού, εξακριβωμένη τουλάχιστον από τον 14ο αιώνα, σημαίνει αφενός την αδιάκοπη κατοίκηση του τόπου και αφετέρου την ανθεκτικότητα του ονόματος στις όποιες ξένες κυριαρχίες και επελάσεις (φράγκοι, βενετοί, οθωμανοί, αρβανίτες).
Οι κάτοικοι  του Λυγουριού, έτρεφαν ανέκαθεν ιδιαίτερη αγάπη και σεβασμό στο ιερό του Ασκληπιού. Αυτό αποδεικνύεται κι από τη δωρεάν παραχώρηση αγροκτημάτων Λυγουριατών στην τότε Αρχαιολογική Εταιρεία το 1879 (αριθμός συμβολαίου 250),  για να μπορεί απρόσκοπτα ο αείμνηστος αρχαιολόγος Παναγής Καββαδίας να συνεχίσει τις ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο. Κατά τις ανασκαφές αυτές ανακαλύφθηκαν πολλά σημαντικά μνημεία, μερικά από τα οποία έχουν σήμερα μερικώς αναστηλωθεί και αναδειχθεί από την Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Επιδαύρου. Οι Λυγουριάτες αισθάνονται το βάρος της μεγάλης κληρονομιάς, αντιλαμβάνονται τη μοναδικότητα των μνημείων και αναγνωρίζουν την τεράστια συμβολή τους στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής.

Εκδηλώσεις
Οι κάτοικοι του Λυγουριού  βιώνουν την τεράστια διαχρονική επίδραση μέσα από τις παραστάσεις στο Αρχαίο Θέατρο. Έτσι διατηρώντας την παράδοση του χώρου, κατά τους θερινούς μήνες, Ιούλιο και Αύγουστο, στο πλαίσιο του θεσμού των «Επιδαύριων», πραγματοποιούνται παραστάσεις αρχαίου δράματος αλλά και σύγχρονων έργων, οι οποίες συγκεντρώνουν χιλιάδες λάτρεις του θεάτρου απ΄όλο τον κόσμο. Αυτό συμβάλλει στην πνευματική και ψυχική τους καλλιέργεια αλλά και στο ιδιαίτερο ενδιαφέρον τους για τις τέχνες και τον πολιτισμό.
Επίσης διοργανώνεται ο πολιτιστικός Σεπτέμβρης, με πλούσιες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και  αναβιώνει ο θεσμός των Aσκληπιείων, όπως στην αρχαιότητα.

Τοπικές εκδηλώσεις
 Πολύς κόσμος συγκεντρώνεται στις αποκριάτικες γιορτές που διοργανώνει ο τοπικός σύλλογος  «Καββαδίας», την Καθαρή Δευτέρα.΄Ολες οι ηλικίες μασκαρεύονται και διασκεδάζουν.
Στο Λυγουριό, κάθε χρονο γίνεται πανηγύρι στη Γιορτή της Αγίας Τριάδας με χορούς, τραγούδια και παραδοσιακό ξεφάντωμα.
 Στην περιοχή η παραγωγή ελιάς είναι μία παράδοση χιλιετιών. Γι΄αυτό και οι ντόπιοι την αποθεώνουν κάθε Δεκέμβριο στη  «Γιορτή του λαδιού».

Τοπικά προϊόντα
Ιδιαίτερα γνωστό είναι το αγνό παρθένο ελαιόλαδο του Λυγουριού, για το οποίο έχει κατοχυρωθεί από το έτος 1996 Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.) με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στα όρια του Δήμου  μεγάλη είναι και η έκταση των βιολογικά καλλιεργούμενων ελαιόδεντρων.
 Οι κάτοικοι του Τοπικού Διαμερίσματος Λυγουριού ασχολούνται με την καλλιέργεια ελιάς, βερίκοκων και κηπευτικών προϊόντων για τη νοστιμιά των οποίων φημίζεται η περιοχή. Μπορείτε ακόμα να προμηθευτείτε χυλοπίτες, τραχανά και κάθε είδους ζυμαρικά φτιαγμένα με αγνά υλικά και με παραδοσιακές συνταγές.  
Πολλοί από τους ντόπιους δραστηριοποιούνται με επιτυχία  στις επιχειρήσεις εξόρυξης μαρμάρων με αποτέλεσμα να είναι φημισμένα  τα μάρμαρα της περιοχής (Λυγουριού-Ασκληπιείου).

Ο επισκέπτης πρέπει να θυμάται ότι στο Λυγουριό  οι εικόνες της φύσης είναι θαυμάσιες όλες τις εποχές. Η θέα, ιδιαίτερα από τις κατοικίες που είναι ψηλότερα, είναι εξαιρετική.  ΄Εχεις την ευκαιρία να απολαύσεις το απαράμιλλο υγιεινό κλίμα και να θαυμάσεις όλη τη νότια και ανατολική Αργολίδα με τα μνημεία της να τονίζουν τη μοναδικότητα της περιοχής. Κι αν απλώσεις τη ματιά σου ακόμα πιο πέρα θα αισθανθείς τη δροσιά της θάλασσας. Από δω ο Σαρωνικός, από κει ο Αργολικός!